Dysk RAM to rodzaj wirtualnej pamięci masowej, do której można uzyskać dostęp w taki sam sposób jak do dysku twardego, dysku SSD lub innego urządzenia pamięci flash w komputerze. Dyski RAM, które tworzy się poprzez partycjonowanie pamięci systemowej (tj. pamięci RAM) za pomocą specjalnego oprogramowania, zapewniają niezwykle wysoką wydajność operacji we/wy (odczytu i zapisu) – wielokrotnie wyższą niż najszybsze współczesne dyski SSD – a także większą przepustowość i wyjątkowo małe opóźnienia.
Wykorzystanie pamięci systemowej jako pamięci masowej ma swoje zalety i wady. Jedną z korzyści jest oczywiście wydajność. Aplikacje powiązane z pamięcią masową czerpią duże korzyści z wysokich szybkości odczytu i zapisu, nie wspominając o praktycznym wyeliminowaniu zjawiska opóźnień.
Wadą jest to, że pamięć systemowa jest pamięcią ulotną. Oznacza to, że do przechowywania danych w pamięci RAM niezbędne jest jej zasilanie. Wyłączenie systemu lub awaria zasilania powoduje utratę wszystkich plików i aplikacji zapisanych na dysku RAM. Dlatego aby dysk RAM mógł być użytecznym dyskiem zastępczym z zainstalowanymi aplikacjami, niezbędne jest tworzenie kopii zapasowych. Wiele programów narzędziowych do obsługi dysków RAM oferuje funkcję tworzenia kopii zapasowych, która tworzy plik obrazu zawartości dysku. Wymaga to jednak miejsca na konwencjonalnym urządzeniu pamięci masowej.
Kolejną wadą jest to, że partycja pamięci RAM, która pełni funkcję pamięci masowej, nie jest już dostępna dla procesora jako pamięć systemowa. Na szczęście współczesne komputery i stacje robocze mogą obsługiwać pokaźne zasoby pamięci. Najnowsze czterogniazdowe chipsety Intel i AMD oparte na technologii DDR5 obsługują do 192GB, a stacje robocze – do 2TB pamięci! Większość aplikacji nie wykorzysta więc całej pamięci systemowej, pozostawiając miejsce na utworzenie dość pojemnego dysku RAM.
