Khi chơi game trên máy tính cá nhân, hiệu năng mượt mà là yếu tố vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, tình trạng tắc nghẽn – tức là khi một thành phần của hệ thống hạn chế hiệu năng của các thành phần khác – có thể ảnh hưởng đến trải nghiệm của bạn. Tình trạng tắc nghẽn thường gặp nhất trong máy tính cá nhân chơi game xảy ra ở CPU (Bộ xử lý trung tâm) và GPU (Bộ xử lý đồ họa). Có nhiều công cụ tính toán điểm tắc nghẽn máy tính cá nhân trên trang web nhưng các công cụ này thường không xem xét đến những thành phần quan trọng đã nêu. Hiểu tình trạng tắc nghẽn này xảy ra như thế nào, cũng như nâng cấp các thành phần quan trọng khác như bộ nhớ chơi game và NVMe SSD có thể giảm thiểu tình trạng này ra sao là điều thiết yếu để tận dụng tối đa dàn máy tính chơi game của bạn.
Tình trạng tắc nghẽn CPU
CPU chịu trách nhiệm xử lý mọi tác vụ không liên quan đến đồ họa khi chơi game và thực hiện các tác vụ nặng khác như biên tập. Chức năng cụ thể gồm có xử lý logic trò chơi, hành vi của trí tuệ nhân tạo (AI), tính toán nguyên tắc vật lý, v.v. Trong một số trò chơi, đặc biệt là những trò chơi yêu cầu CPU mạnh (chẳng hạn các trò nhập vai thế giới mở như World of Warcraft), một chiếc CPU yếu sẽ khó mà bắt kịp yêu cầu của trò chơi và các thành phần còn lại trong hệ thống. Khi điều này xảy ra, CPU sẽ trở thành điểm tắc nghẽn, hạn chế tốc độ xử lý khung hình và truyền lên màn hình của GPU và các thành phần khác.
Nếu CPU hoạt động hết công suất còn GPU lại không được sử dụng tối đa, có thể bạn sẽ gặp phải tình trạng tắc nghẽn CPU. Tình trạng này thường gây giật, giảm số khung hình trên giây (FPS) và dẫn đến hiệu năng tổng thể kém. Ngoài ra, tình trạng này cũng có thể gây ra vấn đề về phần cứng cho máy tính cá nhân của bạn, chẳng hạn như nhiệt độ quá cao và tiêu thụ quá nhiều năng lượng.
Tình trạng tắc nghẽn GPU
Ngược lại, GPU chịu trách nhiệm kết xuất đồ họa trong trò chơi. Các tác vụ này gồm có xử lý kết cấu, đổ bóng, ánh sáng và mọi yếu tố hình ảnh khiến trò chơi hiện đại trở nên ấn tượng. Tình trạng tắc nghẽn GPU xảy ra khi GPU hoạt động hết công suất nhưng CPU vẫn còn dung lượng chưa sử dụng. Trường hợp này thường thấy trong các trò chơi yêu cầu đồ họa cao, vượt quá giới hạn về độ phân giải, kết cấu và tốc độ khung hình, chẳng hạn như Cyberpunk 2077, Red Dead Redemption hoặc Black Myth: Wukong.
Khi tình trạng tắc nghẽn GPU xảy ra, CPU sẽ gửi đến GPU nhiều dữ liệu hơn khả năng xử lý của GPU, từ đó gây ra các vấn đề về hiệu năng như giảm tốc độ khung hình, không thể chạy trò chơi ở thiết lập đồ họa cao hơn hoặc việc sử dụng kỹ thuật dò tia.
RAM và SSD có thể giúp ích như thế nào
Dù nâng cấp CPU và GPU là cách giải quyết tình trạng tắc nghẽn trực tiếp nhất nhưng các thành phần khác như RAM và bộ lưu trữ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng tối đa hiệu năng chơi game.
- RAM (Bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên): Có RAM nhanh và đủ dung lượng là điều thiết yếu khi chơi game vì nhờ vậy, hệ thống có thể lưu trữ dữ liệu tạm thời mà CPU và GPU cần truy cập nhanh. Nếu hệ thống của bạn thiếu RAM, CPU sẽ khó lấy dữ liệu từ các thiết bị lưu trữ chậm hơn, gây ra hiện tượng kết cấu bị nhiễu và giảm tốc độ khung hình. Bằng cách nâng cấp lên RAM có dung lượng cao hơn hoặc nhanh hơn, bạn có thể giảm tải cho CPU và cải thiện hiệu năng tổng thể, đặc biệt là khi chạy nhiều tác vụ hoặc trò chơi nặng.
- NVMe SSD (Ổ cứng thể rắn Non-Volatile Memory Express): Ổ cứng truyền thống, hay thậm chí ổ SATA SSD cũ hơn cũng có thể khiến thời gian tải trò chơi bị chậm, từ đó gián tiếp ảnh hưởng đến hiệu năng. NVMe SSD, chẳng hạn như NVMe SSD Kingston FURY Renegade với tốc độ đọc và ghi cực nhanh sẽ giúp trò chơi tải dữ liệu nhanh hơn, giảm thiểu độ trễ trong quá trình chơi. Các SSD này cho phép tải tức thì các kết cấu và bản đồ, cực kỳ hữu ích đối với các trò chơi thế giới mở hoặc khi chuyển đổi giữa các cấp. Dù NVMe SSD không trực tiếp giải quyết tình trạng tắc nghẽn của CPU hoặc GPU, nhưng ổ SSD tốc độ cao sẽ cải thiện đáng kể khả năng phản hồi của hệ thống, mang lại trải nghiệm chơi game mượt mà hơn.
Nâng cấp các thành phần khác
Nâng cấp các thành phần khác cũng có thể giúp cân bằng tình trạng tắc nghẽn:
- Hệ thống tản nhiệt: Quy trình ổn định nhiệt, tức là khi CPU hoặc GPU giảm hiệu năng để tránh bị quá nhiệt, có thể gây ra ảnh hưởng tương tự như tình trạng tắc nghẽn. Nâng cấp lên hệ thống tản nhiệt khí hoặc chất lỏng tốt hơn có thể giữ nhiệt độ ở mức thấp và duy trì hiệu năng tối đa.
- Bộ cấp nguồn (PSU): PSU không đủ công suất cung cấp cho các linh kiện đã nâng cấp có thể gây ra vấn đề về tính ổn định hoặc làm treo máy. Để tránh tình trạng này, hãy đảm bảo nguồn có đủ công suất cung cấp cho các linh kiện trong dàn máy tính của mình, và lý tưởng nhất là có dư khoảng 200–250 watt trống để dự phòng.
- Bo mạch chủ: Có thể cần nâng cấp bo mạch chủ để hỗ trợ các CPU, RAM và bộ lưu trữ nhanh hơn. Số lượng làn PCIe và thế hệ PCIe sẽ khác nhau tùy theo bo mạch chủ, với băng thông tăng gấp đôi từ PCIe Gen 3 lên PCIe Gen 4.
Kết luận
Tình trạng tắc nghẽn là thách thức từ xưa đến nay khi chơi game trên máy tính cá nhân do sự tác động lẫn nhau giữa nhiều linh kiện phần cứng. Mặc dù nâng cấp CPU và GPU là giải pháp trực tiếp nhất nhưng việc cải thiện RAM và bộ lưu trữ, chẳng hạn như chuyển sang NVMe SSD hoặc bộ nhớ hiệu năng cao, cũng có thể nâng cao đáng kể hiệu năng tổng thể và giảm bớt áp lực cho hệ thống. Một chiếc máy tính cá nhân cân bằng và hoàn thiện sẽ đảm bảo trải nghiệm chơi game mượt mà, thời gian tải nhanh hơn và ít vấn đề về hiệu năng hơn – các yếu tố cần thiết để có trải nghiệm chơi game sống động.
#KingstonFURY
