Bàn tay đặt trên laptop với các biểu tượng chuyển tài liệu và tập tin

Cần làm gì khi ổ SSD đầy

Lợi ích của ổ SSD, ví dụ như có tốc độ nhanh như chớp, độ bền và kích cỡ nhỏ gọn, đã tạo bước chuyển mình cho thế giới giải pháp lưu trữ. Tuy nhiên, ngoài ưu điểm, các ổ SSD đời cũ thường có một vài hạn chế, ví dụ như dung lượng lưu trữ giới hạn. Hệ điều hành cần khoảng 20% dung lượng trống trong ổ SSD để vận hành đúng cách. Nếu bạn nhận được thông báo lỗi “Ổ đĩa đầy (Disk Full)” hoặc thấy máy có hiệu năng kém do không đủ không gian lưu trữ trong ổ SSD thì bạn không phải trường hợp duy nhất đâu! Sau đây là một số mẹo và giải pháp hỗ trợ bạn giải phóng không gian lưu trữ trong ổ SSD.

Tìm và xóa các tập tin lớn

Trong ổ SSD của bạn luôn có những tập tin quá lớn, hoặc bạn không còn cần đến nữa. Một cách để tìm ra những tập tin này là sử dụng các công cụ dọn dẹp ổ đĩa đã được tích hợp sẵn trong hệ điều hành, ví dụ như “Dọn dẹp ổ đĩa (Disk Cleanup)” ở Windows, hay phần mềm của bên thứ ba để dọn dẹp các tập tin và giải phóng không gian lưu trữ. Hầu hết, chưa nói là tất cả, các hệ điều hành đều có một phần mềm như vậy. Chúng tôi đề xuất dùng WinDerStat cho Windows và GrandPerspective cho macOS. Những phần mềm này sẽ quét ổ SSD của bạn hoặc chỉ quét một thư mục trong đó, sau đó hiển thị hình ảnh minh họa cho các tập tin trong đó. Hình chữ nhật càng lớn thì kích thước tập tin càng lớn. Sau đó, di chuột trên các hình chữ nhật để xem tên tập tin và kích thước.

Sau đó, xem xét các tập tin đang nghi ngờ rồi xóa nếu không còn cần nữa. Thêm vào đó, có một cách giải phóng không gian lưu trữ thủ công. Công cụ Dọn dẹp ổ đĩa có thể không cho thấy tập tin trong các thư mục Tài liệu (Document), Video, Ảnh (Pictures) hay Tải về (Download). Vì thế, bạn cần phải xóa thủ công. Sau khi xóa, đừng quên dọn sạch Thùng rác (Recycle Bin). Nếu bạn có các tập tin lớn không cần truy cập trực tiếp, hãy cân nhắc chuyển những tập tin này sang một ổ SSD rời, ổ đĩa mạng hoặc lưu trữ trên đám mây. Khi đó, bạn vừa giải phóng được không gian lưu trữ trong ổ SSD, mà vẫn có thể truy cập các tập tin của mình.

Hãy cẩn trọng khi xóa tập tin và đảm bảo rằng bạn không xóa bất cứ tập tin quan trọng nào. Nếu xóa nhầm, có một vài mẹo để bạn có thể khôi phục các tập tin này trong Windows và MacOS.

Quản lý ứng dụng

Một giải pháp khác bạn có thể thử là kiểm tra các ứng dụng được cài đặt trong máy tính và gỡ cài đặt bất kỳ ứng dụng nào không còn sử dụng hay cần đến. Nếu đã lâu bạn không dùng một ứng dụng, thì có thể bạn không cần ứng dụng đó nữa. Điều này giúp lấy lại không gian lưu trữ đã bị các phần mềm không cần thiết chiếm giữ, và cũng có thể giúp tăng hiệu năng của máy tính. Tất cả các ứng dụng được cài đặt sử dụng không gian lưu trữ trong RAM, và gỡ cài đặt các ứng dụng không sử dụng sẽ giúp giải phóng bộ nhớ và tăng tốc độ.

Để kiểm tra các ứng dụng được cài đặt trong hệ điều hành Windows:

  1. Nhấn “Windows + I” để mở Cài đặt Windows.
  2. Nhấp vào tab “Hệ thống (System)”.
  3. Nhấp vào “Lưu trữ (Storage)”, thao tác này cho bạn thấy các ứng dụng và tính năng, màn hình nền, video, các tập tin tạm thời, v.v. ở ổ C trên máy.
  4. Nhấp vào “Ứng dụng và tính năng (Apps and features)”. Khi đó, danh sách các ứng dụng đã cài đặt sẽ hiển thị ở trang tiếp theo.
  5. Bạn có thể gỡ cài đặt bất kỳ ứng dụng nào không còn sử dụng hoặc cần đến ở đây.

Tính năng Thu gom rác và TRIM

Các ổ SSD được sắp xếp thành các ô, trang, khối, die và chip. Thao tác ghi được thực hiện ở cấp độ trang. Tuy nhiên, do bản chất của NAND flash, thao tác xóa chỉ có thể thực hiện ở cấp độ khối. Tức là, không thể ghi đè dữ liệu ở một trang cụ thể, nhưng vi chương trình ổ SSD phải thực hiện một lệnh gọi là read-modify-write (đọc-sửa-ghi). Nếu phải ghi đè dữ liệu ở một trang cụ thể, tất cả các dữ liệu cũ đều được đọc và ghi lại sang một khối mới. Quá trình này khá tốn kém vì phải khuếch đại lệnh ghi và gây suy giảm hiệu năng.

TRIM là một lệnh chỉ dẫn trong giao diện ATA (Advanced Technology Attachment). Mục đích của TRIM là giúp các ổ SSD nhận diện các khối dữ liệu không dùng đến và giải phóng các khối này, dành dung lượng cho các lệnh ghi mới. Điều này có thể diễn ra công khai trên nền nếu xóa hoặc di chuyển tập tin. Lệnh tương đương NVMe của TRIM là một lệnh quản lý bộ dữ liệu.

Vô hiệu hóa chế độ ngủ đông và khôi phục hệ thống

Các chức năng ngủ đông và khôi phục hệ thống có thể chiếm không gian lưu trữ đáng kể. Để lấy lại không gian lưu trữ trong ổ đĩa đã bị tập tin ngủ đông chiếm dụng, bạn có tùy chọn vô hiệu hóa chế độ ngủ đông và giảm không gian đã phân bổ cho các điểm khôi phục hệ thống nếu cần. Cần lưu ý: vô hiệu hóa những tính năng này có thể hạn chế khả năng khôi phục dữ liệu của bạn hoặc chuyển máy tính sang trạng thái tiết kiệm pin.

Để làm điều này, ở Windows, chỉ cần bấm phím Windows, gõ và bấm vào ứng dụng “Công cụ dòng lệnh (Command Prompt)” và chọn “Chạy với tư cách Quản trị viên (Run as Administrator)”. Gõ “Powercfg.exe /hibernate off”. Sau đó, gõ “Exit” và bấm Enter để đóng “Command Prompt”.

Nâng cấp ổ SSD

Nếu bạn đã làm các bước trên và vẫn cần thêm không gian lưu trữ, bạn có thể cân nhắc nâng cấp ổ SSD của mình sang một ổ có dung lượng lớn hơn. Nếu hệ thống cho phép, và nếu bạn vẫn chưa dùng thì ổ SSD NVMe có thể là một lựa chọn nâng cấp lý tưởng. Bên cạnh cải thiện bộ lưu trữ, bạn còn có được tốc độ nhanh hơn, hiệu năng tăng lên và hiệu quả sử dụng điện năng ưu việt.

KC3000 NVMe M.2 SSD của Kingston tận dụng trình điều khiển NVMe Gen 4x4 mới nhất và công nghệ NAND 3D TLC để đem lại kết quả vượt trội. Bằng cách nâng cấp bộ lưu trữ, bạn có thể xử lý lượng công việc vốn có nhiều đòi hỏi khắt khe, trong khi vẫn có tốc độ đọc/ghi lớn, lên tới 7.000 MB/giây. Ổ SSD này đảm bảo quá trình làm việc tối ưu ở cả máy tính để bàn và máy tính xách tay hiệu năng cao. Ổ này được thiết kế dành riêng cho những người dùng chuyên nghiệp, cần có tốc độ nhanh nhất có thể trên thị trường.

#KingstonIsWithYou

Bài viết liên quan